سواد رسانهای انتقادی و فعالیت سایبر زنان در ایران/ مهدی منتظرقائم، مونا شعبان کاسهگر/ فصلنامه جامعه، فرهنگ، رسانه، دوره 11، شماره 40، پاییز 1394، صص 186-230.
چکیده
این مقاله به مطالعه سواد رسانهای انتقادی فعالان سایبر زن در ایران و هدفمندی آنها پرداخته است. هدف اصلی دستیابی به سطح سواد رسانهای انتقادی چه در بخش مصرف و چه در بخش تولید فعالان سایبر زن است؛ سواد رسانهای این توانایی را به زنان میدهد تا بتوانند در مقابل عرضهشدگی رسانهها هر آنچه که به او عرضه میشود را مدیریت و کنترل کند و همچنین آنها را در استفاده از اینترنت به نفع خود و رساندن صدایشان به گوش دیگران توانا میسازد. بهمنظور آگاهی از سطح سواد رسانهای انتقادی زنان فعال در فضای سایبر و هدفمندی آنها از روش پیمایش استفاده شده است. پرسشنامه الکترونیکی بهصورت آنلاین بر روی شبکههای اجتماعی و از طریق ایمیل در اختیار زنان فعال در فضای سایبر گذاشته شده است. برای تصادفی بودن نمونه مورد مطالعه روزهای هفته به صورت تصادفی انتخاب شد و تعداد 429 پرسشنامه قابل قبول با استفاده از نرم افزار SPSSمورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. بعد از تجزیه و تحلیل مشخص شد که بین گروههای سنی مختلف و سطح سواد رسانهای انتقادی در بخش مصرف تفاوت معنادار وجود دارد اما در مورد سواد رسانهای انتقادی در بخش تولید تفاوت معناداری وجود ندارد. بین گروههایی با تجربه استفاده از اینترنت و سواد رسانهای انتقادی چه در بخش مصرف و چه در بخش تولید تفاوت معنیدار وجود دارد. همچنین بعد از آزمون فرضیات مشخص شد سواد رسانهای انتقادی مصرف و تولید با هدفمندی فعالیتها رابطه دارد.
کلیدواژهها: سواد رسانهای انتقادی، مصرف و تولید، زنان، هدفمندی، فضای سایبر.